Waarom peer-to-peer learning werkt

Bij een typisch hoorcollege is maar 40% van de studenten actief aan het opletten.¹ 70% van de studenten onthoudt wat ze in de eerste 10 minuten van een college horen, en slechts 20% van de studenten onthoudt wat ze in de laatste 10 minuten horen.² Voor docenten kan dit ontmoedigend zijn. Voor opleidingsprogramma's vormt dit een ernstig probleem. Studenten die moeten afstuderen met levensreddende vaardigheden en kennis, zullen zich mogelijk een groot deel van de leerstof niet herinneren.

"Als we lesgeven, leren we zelf ook", zei de Romeinse filosoof Seneca. Al duizenden jaren keert het onderwijs steeds terug naar deze wijsheid. Het succes van docenten die studenten anderen les laten geven staat bekend als het protegé-effect. In combinatie met simulatie om klinische vaardigheden te leren, biedt dit een ideale kans om een ouderwetse leermethode nieuw leven in te blazen.

Tijdens peer-to-peer learning is de aangewezen docent (de protegé) veel gemotiveerder om te leren. Studenten doen over het algemeen meer moeite om te leren als ze anderen les moeten geven dan voor zichzelf.³ En er zijn ook voordelen voor de niet-protegé. Leren wordt een sociale activiteit, omdat alle studenten met elkaar samenwerken om de lesstof beter te begrijpen.⁴

In verpleegkundige opleidingen, die het steeds vaker met minder moeten doen, is peer-to-peer learning een opkomende trend. Peer-to-peer learning, ook wel peer-teaching of peer-mentoring genoemd, houdt in dat studenten in een gelijkaardige situatie van en met elkaar leren via hun interacties. In dit artikel leggen we uit hoe die educatieve aanpak u kan helpen om nieuwe verpleegkundigen effectiever op te leiden.

Binnen verpleegkundige opleidingen is de verhouding tussen studenten en docenten vaak hoger dan bij andere academische opleidingen. Dat kan een negatieve invloed hebben op de studenten, omdat er weinig één-op-één of kleine groepsinteracties zijn om vaardigheden te ontwikkelen. Daarnaast hebben verpleegkundestudenten door het zware studieprogramma vaak weinig tijd en energie om extra vaardigheidstrainingen te volgen.

Peer-to-peer learning kan helpen om tegemoet te komen aan de behoefte van studenten voor gesimuleerde vaardigheidstraining. Uit een onderzoek is gebleken dat studenten die doelgericht oefenen met andere studenten (peer-led deliberate practice), meer zelfvertrouwen en steun ervoeren bij het toepassen van psychomotorische vaardigheden.⁵ Een ander onderzoek suggereert dat de prestatiescores van studenten met peer teaching aanzienlijk hoger zijn dan die van studenten die in traditionele klinische sessies les krijgen van assistent-docenten.⁶ Beide bevindingen wijzen op peer-to-peer learning als een effectieve methode om de leerresultaten te verbeteren.

Als uw organisatie kampt met een laag aantal docenten en medewerkers, kan peer-to-peer learning helpen als een alternatieve methode. In die methode hebben instructeurs en simulatiedeskundigen de rol van facilitator. Ze stellen verwachtingen, wijzen teams toe en houden toezicht op de interacties tussen studenten. Het zijn echter de studenten (met name de protegés) die de sessie voor de ontwikkeling van vaardigheden leiden, andere studenten observeren en geven gedetailleerde feedback en begeleiding gedurende het scenario.

Vaak wordt gezegd dat millennials vastgeplakt zitten aan hun telefoon, en recent onderzoek bevestigt dit. 39% van de millennials (geboren tussen 1981 en 1996) geeft toe dat ze meer tijd besteden aan hun smartphone dan aan hun partner, ouders, vrienden of collega's.⁷ In een wereld waarin we steeds meer naar schermen kijken, hebben studenten minder persoonlijk contact met medestudenten en docenten. Er is minder tijd voor discussies en groepsoefeningen, en studenten kunnen zich geïsoleerd voelen. 

Peer-to-peer learning kan het persoonlijke contact bieden waar millennials naar op zoek zijn. Uit onderzoek blijkt dat peer partnerships voordelen bieden bij de overgang van de universiteit naar de verpleegkundige praktijk. Het bereidt studenten voor om mentor te zijn op de afdeling en vermindert angsten.⁸  Experts denken ook dat peer-to-peer learning een gevoel van verbondenheid geeft, wat studenten kan helpen met academische stress. Studenten vragen vaak advies en begeleiding aan hun medestudenten, vooral wanneer ze worden blootgesteld aan nieuwe concepten. Deze sociale interactie versterkt het leerproces.⁹

Naast de psychologische voordelen ervaren studenten cognitieve verbeteringen met peer-to-peer learning. Uit onderzoek blijkt dat peer learning bij verpleegkundige studenten leidt tot meer klinische nauwkeurigheid en minder fouten.¹⁰ Omdat peer-to-peer learning studenten verantwoordelijk houdt voor zowel hun eigen prestaties als die van een andere student, is hun betrokkenheid hoog. Studenten voelen zich meer verbonden met de leerstof.

Met peer-to-peer learning bestaat er geen twijfel of studenten zijn toegewijd aan uitmuntendheid. Ze kunnen vaardigheden en scenario's keer op keer oefenen en zwakke punten bijschaven totdat ze deze perfect beheersen.

Veel universiteiten zijn op zoek naar aanvullingen op het traditionele klaslokaal. De redenen hiervoor variëren van bezuinigingen, hoge studentenaantallen en toenemende eisen aan het personeel.¹¹ Een belangrijk voordeel van simulatie is volgens experts een hoog rendement op investering (ROI). Ter herinnering: niet alleen high-fidelity simulatie kan ROI opleveren. Vaardigheidstraining biedt ook kansen.

Peer-to-peer learning kan tijdwinst opleveren. Door studenten elkaars vaardigheden te laten beoordelen (in plaats van een docent) kunnen er meerdere trainingen tegelijkertijd plaatsvinden zonder kwaliteitsverlies. Sterker nog: verpleegkundigen in opleiding die hebben geoefend met behulp van peer learning-technieken vonden dat de feedback die ze kregen van hun medestudenten nuttiger was dan de feedback van hun klinische instructeur.¹²

Bovendien kan peer-to-peer learning een kostenbesparing opleveren. High-fidelity simulatoren en het personeel dat nodig is om deze te bedienen kunnen hoge kosten met zich meebrengen. Daarom is het vaak voordeliger om eerst een aparte vaardigheidstraining te geven. Met behulp van peer-to-peer learning kunnen studenten basisvaardigheden en -kennis verwerven. Dit kan helpen om een investering in volwaardige simulatie uit te stellen tot het echt nodig is. 

Ook voor studenten is er een ROI. Uit onderzoek blijkt dat peer learning bijdraagt aan de ontwikkeling van professionele vaardigheden, zoals feedbacktechnieken, leiderschap en zelfstandig leren.¹³ Studenten investeren veel in hun opleiding en een positieve ervaring kan bijdragen aan het positieve imago van de organisatie.

Veel verpleegkundige opleidingen hebben tegenwoordig te maken met budgetbeperkingen, maar gelukkig kan ROI allerlei vormen aannemen. Op het gebied van simulatie kan peer-to-peer learning voldoende mogelijkheden voor ROI bieden met weinig risico.

De International Council of Nurses (ICN) verwacht dat er tegen 2030 wereldwijd meer dan 13 miljoen verpleegkundigen nodig zijn om het tekort aan verpleegkundigen op te vullen¹⁴. Dit enorme tekort komt met rasse schreden dichterbij, en toch kunnen bekwame kandidaten niet van start gaan met een verpleegkundige opleiding vanwege de beperkte middelen van de scholen¹⁵. Omdat de scholen worstelen om hun faculteit en klassen uit te breiden, zijn er gewoonweg niet genoeg nieuwe afgestudeerden om het personeelsbestand aan te vullen.

Peer-to-peer learning is een manier voor uw organisatie om deze uitdagingen aan te gaan. Het is geen vervanging van de traditionele klassikale les of high-fidelity simulaties, maar wel een waardevolle extra trainingsmogelijkheid. Docenten kunnen hun beperkte tijd optimaal benutten, terwijl studenten (en hun toekomstige patiënten) profiteren van vaak herhaalde en veilige vaardigheidsoefeningen.